Lậu cầu khuẩn

Lậu cầu khuẩn là tác nhân gây nên bệnh lậu - một trong những bệnh lây qua đường tình dục nguy hiểm nhất. Tỉ lệ người bệnh nhiễm lậu cầu khuẩn hiện vẫn chưa có xu hướng giảm sút. Lậu cầu khuẩn rất khó tiêu diệt khi đã xâm nhập cơ thể và gây bệnh.

• Thời gian ủ bệnh lậu là bao lâu?
• Phác đồ điều trị bệnh lậu nào tốt nhất hiện nay?
• Chữa bệnh lậu mãn tính bằng DHA có khỏi không?
• Chữa bệnh lậu tại nhà được không?
• Bị bệnh lậu nên ăn gì mau khỏi bệnh?

Lậu cầu khuẩn là gì?

Lậu cầu khuẩn, hay song cầu khuẩn lậu là tác nhân vi khuẩn gây bệnh lậu mủ. Tên khoa học của lậu cầu khuẩn là Neisseria gonorrhoeae. Hình thể lậu cầu khuẩn là hình giống như hạt cà phê, gồm hai kết cấu hình cầu gắn vào nhau. Lậu cầu khuẩn chỉ gây bệnh ở người và chỉ có vật chủ duy nhất là con người.

Đặc điểm của lậu cầu khuẩn là cư trú tại trong và ngoài các tế bào bạch cầu đa nhân. Làm suy giảm đề kháng của cơ thể, tấn công và tạo điều kiện cho tạp khuẩn thông thường gây các bệnh viêm nhiễm. Lậu cầu khuẩn ưa thích môi trường ẩm ướt và giàu dinh dưỡng. Do vậy khi ra khỏi cơ thể chúng thường chết sau 1 - 2 giờ. Đối với các chất khử trùng thông thường lậu cầu khuẩn chỉ có thể chịu được vài phút.

Tính chất của lậu cầu khuẩn

Do lậu cầu khuẩn là vi khuẩn gram âm nên khi nhuộm chúng sẽ bắt màu gram âm điển hình. Khi đem mẫu bệnh phẩm từ người bệnh đã được nhuộm soi kính hiển vi sẽ thấy lậu cầu khuẩn trôi nổi bên trong và bên ngoài của các tế bào bạch cầu đa nhân. Đến giai đoạn bệnh lậu mãn tính thì khuẩn sẽ ít hơn và chủ yếu nằm bên ngoài bạch cầu.

Mặc dù nuôi cấy lậu cầu khuẩn rất khó khăn nhưng các bác sĩ đã tìm ra phương pháp thực hiện. Sử dụng thạch chocolate là một cách tạo môi trường nuôi lậu cầu khuẩn điển hình. Sau nuôi cấy 24 giờ kích thước khuẩn lậu có thể lên tới 0,4mm - 1mm màu xám đục óng ánh. Lúc này có thể nhìn rõ bằng mắt thường. Lậu cầu khuẩn có thể lên men đường glucozơ.

Lậu cầu khuẩn đề kháng rất yếu. Ở nhiệt độ cao khoảng 580 độ C vi khuẩn chết sau 5 phút. Các chất sát khuẩn thông thường sẽ giải quyết khuẩn này trong vòng từ 2 - 5 phút. Dựa vào những đặc điểm này mà các nhà khoa học nghiên cứu ra các phương pháp xét nghiệm phát hiện lậu. Tạo ra thuốc hay cách chữa trị bệnh lậu.

Khả năng gây bệnh của lậu cầu khuẩn

Có thể chia các nhóm bệnh do lậu gây ra thành hai nhóm lớn:

* Lậu sinh dục: Là khả năng lậu gây bệnh cho cơ quan sinh dục

- Vi khuẩn lậu gây viêm niệu đạo ở cả nam lẫn nữ.

- Lậu cầu khuẩn ở nam chủ yếu là viêm niệu đạo. Nếu không điều trị mới lan các bộ phận khác như tuyến tiền liệt, tinh hoàn… Ở nữ giới, lậu cầu khuẩn gây viêm âm đạo, âm hộ, cổ tử cung... Nguy hiểm hơn là lậu có thể gây bệnh ở tử cung, buồng trứng và vòi trứng.

* Lậu ngoài đường sinh dục:

Lậu cầu khuẩn có thể gây các bệnh tại một số cơ quan như: mắt (thường gặp ở trẻ em, nặng nhất là gây mù), miệng (gây các bệnh về họng và vấn đề răng miệng), hậu môn - trực tràng (chủ yếu là viêm nhiễm chảy mủ), máu (gây nhiễm trùng máu và lây lan tới nhiều cơ quan khác nhau).

Phương pháp chẩn đoán phát hiện lậu cầu khuẩn

Cách để phát hiện lậu cầu khuẩn trong cơ thể cũng là phương pháp để xét nghiệm xem bệnh nhân có bị mắc lậu hay không. Dựa vào đặc điểm của lậu cầu khuẩn mà các chuyên gia đã tìm ra một số phương pháp xét nghiệm lậu sau:

- Xét nghiệm kháng nguyên lậu cầu khuẩn:

Xét nghiệm miễn dịch enzyme hoặc phát hiện protein đặc hiệu trên màng khuẩn để tìm ra kháng nguyên gây bệnh.

- Nhuộm màu:

Bác sĩ sẽ lấy mẫu bệnh phẩm từ các vị trí biểu hiện bệnh. Cụ thể là dịch mủ niệu đạo (lậu sinh dục), nước bọt (lậu ở miệng), dịch từ hậu môn - trực tràng (lậu tại hậu môn - trực tràng). Sau đó tiến hành nhuộm màu và soi dưới kính hiển vi để phát hiện ra khuẩn lậu.

Hiệu quả của phương pháp này sẽ cao hơn nếu bệnh nhân bị lậu giai đoạn đầu. Khi lậu chuyển mãn tính về giai đoạn sau thì lượng khuẩn ít hơn nên hiệu quả nhiệm màu sẽ kém hơn. Các bác sĩ sẽ phải tìm đến các cơ quan bị tổn thương nặng hơn để lấy mẫu bệnh phẩm. Ở nam giới có thể là dịch từ tuyến tiền liệt. Nữ giới có thể lấy từ dịch niệu đạo.

- Nuôi cấy lậu cầu khuẩn:

Phương pháp này có hiệu quả cao nhất trong các cách xét nghiệm lậu, nhược điểm là tiến hành lâu. Thường thì các bác sĩ sẽ có kết quả trong vòng từ 24 - 48 giờ. Sau nuôi cấy cũng cần phải đi nhuộm màu mới biết được có chính xác là lậu cầu khuẩn hay không. Phương pháp này chủ yếu áp dụng với những đối tượng nghi ngờ bị lậu mãn tính.

- Xét nghiệm PPNG cho kết quả âm tính là không nhiễm lậu cầu khuẩn, dương tính là nhiễm bệnh.

Việc tìm ra lậu cầu khuẩn có tồn tại trong cơ thể hay không là bước quan trọng để thăm khám bệnh lậu. Thông thường sau khi tìm ra lậu cầu khuẩn thì bác sĩ mới kết luận được bệnh trạng và tiến hành diệt khuẩn được.

Do lậu cầu khuẩn có khả năng kháng thuốc cực kỳ mạnh mẽ nên những loại thuốc có thể điều trị bệnh lậu đang ngày càng ít đi. Đã xuất hiện những người bị kháng tất cả mọi loại kháng sinh điều trị lậu và bác sĩ điều trị hoàn toàn không có phương pháp chữa. Vì vậy người nghi ngờ nhiễm lậu phải tới ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được làm xét nghiệm và điều trị lậu.